De groeiende Nederlandse robotica-industrie kampt met “marktadoptiekloof”
Nederland is de thuisbasis van een groot aantal roboticabedrijven, die nieuwe technologieën ontwikkelen om een breed scala aan industrieën productiever te maken. Er zijn landbouw- en melkrobots voor de agrarische industrie, mobiele robots voor magazijnen, drones voor bewaking en talloze andere toepassingen die worden behandeld door de 350 robot- en automatiseringsleveranciers van de industrie, geanalyseerd in het onlangs gepubliceerde marktrapport van HowToRobot in samenwerking met High Tech NL Robotics, het Nederlandse cluster van roboticabedrijven.
Wat veel van deze bedrijven gemeen hebben, is dat ze veelbelovende technologieën hebben ontwikkeld die ze nog moeten commercialiseren, zegt Thijs Dorssers, manager bij High Tech NL Robotics.
“Er zijn veel roboticabedrijven met zeer goede ideeën en producten, maar ze missen de commerciële kant van het bedrijf,” zegt hij en wijst erop dat de industrie als gevolg daarvan met een “financieringstekort” wordt geconfronteerd.
Robotica-startups, zegt hij, spinnen vaak uit universiteiten, waar ze ruime toegang hebben tot financiering voor het onderzoeken en ontwikkelen van de eerste producten, vaak in de vorm van subsidies. Maar als het gaat om het verder commercialiseren van de producten en het opschalen van het bedrijf, is financiering schaars – zoals te zien is aan het niveau van durfkapitaalinvesteringen in de industrie. In de afgelopen vijf jaar is volgens gegevens van Dealroom.com in totaal 32,4 miljoen USD geïnvesteerd in roboticabedrijven in Nederland. Daarmee staat Nederland op de 15e plaats van landen in de Europese Economische Ruimte (EER, inclusief het VK en Zwitserland) naar totaal geïnvesteerd bedrag (exclusief subsidies).
“Het gebrek aan financiering voor de groei van robotica-startups is een probleem. De investeerders zijn er wel, maar ze zijn niet bereid om te investeren voordat de bedrijven meer marktgedreven worden en de focus verleggen naar hun potentiële klanten”, zegt Thijs Dorssers.
Een van de belangrijkste obstakels voor roboticabedrijven om verder te groeien, is volgens Thijs Dorssers een gebrek aan commerciële mensen in het team.
“Veel bedrijven hebben CEO’s met een technische achtergrond en missen mede-oprichters met een commerciële of bedrijfskundige achtergrond”, zegt hij.
Dit beïnvloedt hoe sommige bedrijven hun financiering prioriteren, waarbij ze vaak het grootste deel ervan toewijzen aan het ontwikkelen van nieuwe producten en relatief minder aan marketing en verkoop.
“Marketing en sales zijn relatief ondergefinancierd in de groeifasen van de startups. Het bewustzijn van de industrie moet veranderen om andere aspecten van het bedrijf te omvatten, zoals verkoop en marketing, financiën en menselijk kapitaal,” zegt Thijs Dorssers en moedigt roboticabedrijven aan om potentiële klanten “in de honderden” te zoeken en met hen te praten om een beter begrip te krijgen van product-markt fit.
Arbeidstekorten vergroten de behoefte aan automatisering
Er is een hele goede reden voor roboticabedrijven om hun commerciële capaciteiten uit te bouwen volgens Thijs Dorssers: De behoefte aan automatisering groeit snel, zowel in Nederland als daarbuiten.
Het aantal vacatures in de Nederlandse industrie heeft recordhoogtes bereikt, waardoor bedrijven onder druk staan om te automatiseren om het tekort aan arbeidskrachten op te vangen.
Nederland is al een redelijk geautomatiseerd land en staat wereldwijd op de 13e plaats qua robotdichtheid met 224 robots per 10.000 werknemers in de maakindustrie volgens de International Federation of Robotics (IFR). En er is volop ruimte voor verdere groei, geeft Thijs Dorssers aan:
“Er is veel potentieel voor de maakindustrie en andere industrieën zoals de landbouw om de acceptatie van robots te vergroten. De meeste sectoren hebben een tekort aan mensen en moeten investeren in automatisering om dat goed te maken”, zegt hij.
In de maakindustrie is het de afgelopen jaren steeds moeilijker geworden om werknemers te vinden. Sinds 2020 hebben de vacatures in de Nederlandse industrie recordhoogtes bereikt, met een piek van 4,6% in de eerste twee kwartalen van 2022.
Ook andere sectoren, zoals de landbouw, kampen met tekorten aan seizoensarbeiders en raken daardoor steeds meer geïnteresseerd in automatisering, aldus Thijs Dorssers.
De agrarische industrie, hoewel nog steeds een nichemarkt, biedt een groeiende kans voor de Nederlandse robotica-industrie, zegt hij. De wereldwijde markt voor autonome landbouwrobots zal naar schatting groeien met een samengesteld jaarlijks groeipercentage (CAGR) van 19% in 2022-27. Nederland heeft een bijzonder sterke focus op landbouwautomatisering en staat wereldwijd op de 3e plaats qua aantal robot- en automatiseringsleveranciers aan de industrie volgens gegevens van HowToRobot.
“Nederland is een land van landbouw, dat zie je ook terug in onze robotica-industrie die veel nieuwe oplossingen voor boeren ontwikkelt. Met de tekorten aan arbeidskrachten binnen de landbouw in Europa en de VS is automatisering nodig”, zegt hij.
Associatie: Roboticagroei vereist nieuwe bedrijfsmodellen
Om in te spelen op de groeiende vraag naar automatisering, moeten roboticabedrijven manieren vinden om bestaande bedrijfsmodellen aan te passen en nieuwe te bouwen die zijn afgestemd op eindgebruikers met andere behoeften dan traditionele automatiseringsklanten, zegt Thijs Dorssers.
Binnen de landbouw is het tekort aan arbeidskrachten bijvoorbeeld meestal tijdelijk en gebeurt het tijdens het hoogseizoen. Dit beperkt ook de behoefte aan bepaalde soorten automatiseringsoplossingen tot die periodes en maakt boeren terughoudend om grote kapitaalinvesteringen te doen in apparatuur die het grootste deel van het jaar ongebruikt blijft.
“Dit soort robotachtige eindgebruikers zouden meer geïnteresseerd zijn in het leasen van de oplossing tijdens het hoogseizoen. Aanpassing aan dit type bedrijfsmodel zou de acceptatie van robots kunnen vergroten, maar het is nog steeds erg moeilijk om roboticabedrijven te vinden die het aanbieden,” zegt Thijs Dorssers, die suggereert dat de robotica-industrie veel te winnen heeft door eindgebruikers beter te begrijpen en hen te helpen in hun eigen termen de waarde te begrijpen die automatisering biedt.
“Hoewel veel bedrijven een groot potentieel voor automatisering hebben, zijn ze zich er niet altijd van bewust, vooral kleinere bedrijven. Maar als je kunt uitleggen wat er kan worden bereikt door te automatiseren en wat het rendement op de investering zal zijn, zijn ze eerder geneigd om te investeren,” concludeert hij.