Een Hightech ecosysteem in Lifeport Regio Arnhem Nijmegen
Op de plek in Nijmegen waar Philips tot 2006 chips produceerde, ligt nu de Noviotech Campus. Daar, maar ook op andere plekken in Lifeport Regio Arnhem Nijmegen, bevindt zich een bruisend ecosysteem van bedrijven in de chipindustrie. Jan van Dellen (directeur van The Economic Board), Doeco Terpstra (Vice President van NXP) en Tom van der Dussen (clustermanager semiconductors bij High Tech NL) vertellen waarom hightech zo belangrijk is en waar Lifeport precies goed in is.
“We behoren in de hightech echt tot de top van Nederland, met alles wat er zich op de Noviotech Campus allemaal afspeelt”, zegt Jan van Dellen trots over Lifeport. “Met Ampleon, Nexperia en wijzelf heb je drie wereldspelers”, maakt Doeco Terpstra van NXP duidelijk.
“Er zit gewoon heel veel hier in de regio: grote bedrijven, kleine bedrijven en start-ups. Ik merk dat de Noviotech Campus goed werkt. Veel start-ups maken gebruik van het netwerk dat er rond halfgeleiders is. Ze kunnen geholpen worden met bijvoorbeeld het design, met testen en met failure-analyses.”
Tom van der Dussen van de landelijke branchevereniging High Tech NL heeft ook een hoge pet op van de Lifeport-regio. “Met NXP heb je de enige hoogvolume-chipfabriek in Nederland en daaromheen zit een enorm breed ecosysteem.”
“Elke auto in de wereld bevat minimaal vijf tot tien chips uit deze regio”
De wereldwijde impact van de regio is groot, geeft Terpstra met een voorbeeld aan. “In elke moderne auto die er in de wereld rondrijdt zitten minimaal vijf tot tien chips die hiervandaan komen. Die claim durf ik zonder aarzelen te maken. De chips kunnen onder andere in de radio, de airbag, de autosleutel of het elektrische netwerk zitten.”
Specialismes in chips
De wereld van halfgeleiders (semiconductors) is breed en voor buitenstaanders complex. De vier grote halfgeleider-clusters (Nijmegen, Eindhoven, Enschede en Delft) hebben volgens Van der Dussen allemaal hun eigen unieke kracht. “Er is rondom Nijmegen veel kennis van RF-technologie (radiofrequentie, red.), wat terugvoert naar de Philips-tijd. Daarnaast is de regio goed in packaging en heterogene integratie: het verpakken van chips en het verwerken ervan tot iets wat bijvoorbeeld in een auto of een laptop kan. Er komt ook steeds meer specifieke kennis van chipontwerp, onder andere van het nieuwe materiaal GaN (Gallium nitride, red.).”
Terpstra is het eens met die speerpunten. “Maar ik kijk er zelf altijd iets meer op meta-niveau naar. Want we zijn weliswaar goed in RF-chips, maar ook in chips voor automotive en security. Zoals ik het zie zijn we vooral goed in chipproductie. Dat maakt ons uniek. Er is daarnaast ook veel kennis van chipontwerp en er zitten machinespecialisten in de regio, zoals Besi uit Duiven. En dan heb je nog de testfaciliteiten van bijvoorbeeld EPR.” Van der Dussen roemt het ecosysteem in en rond Nijmegen. “De Noviotech Campus speelt een belangrijke aanjagende rol, met het organiseren van activiteiten en het uitwisselen van kennis. Briskr is daarin ook heel belangrijk.”
Hightech en zorg
De Lifeport-regio is ook onderscheidend door de kruisbestuiving met technologie in de zorg. Van Dellen: “We hebben veel bedrijven op het snijvlak van health en hightech. Daarin is deze regio echt uniek in de wereld. Dat zie je al terug in mooie concrete toepassingen.” Terpstra: “Je ziet veel start-ups ontstaan in de medische hightech. Daarvoor zit je hier echt perfect.”
Wereldwijde uitdagingen
De hightech-sector is van onmisbare waarde, vinden ze alle drie. Van der Dussen: “Wij geloven erin dat hightech een belangrijke rol kan spelen bij het aanpakken van wereldwijde uitdagingen zoals de opwarming van de aarde en het verbouwen van voldoende voedsel. Denk aan het op een slimmere manier warmhouden van kassen, het plukken van groente of fruit met behulp van robotica of de distributie van zonne- of windenergie. Slimme netwerken spelen dan een grote rol.”
Samenwerken is cruciaal. “Om een chip te maken zijn er ongeveer 800 processtappen nodig”, legt Van der Dussen uit. “Er wordt gezegd dat er gemiddeld ongeveer 60 landen nodig zijn om tot een werkzame chip te komen. Dat kan dus alleen maar als je samenwerkt.” Volgens Terpstra gebeurt dat ook. “In onze industrie is samenwerken gewoon noodzakelijk. Dat gebeurt soms binnen de regio, maar in de semiconductor-branche is het al snel regio-overstijgend.”
Mensen en kennis aantrekken
Het vinden van technisch talent is een uitdaging voor iedereen, dus ook voor bedrijven uit de regio. Misschien nog wel meer dan op andere plekken, denkt Van der Dussen. “De Radboud Universiteit is heel goed, maar het is natuurlijk geen technische universiteit.”
Terpstra ziet daar ook kansen liggen. “De HAN en de RU hebben een aantal technische studies en ze leiden erg goede mensen op, die we graag bij ons binnen zien komen. Maar ze profileren zichzelf niet als een technische universiteit. Misschien liggen daar kansen voor de toekomst. Om die reden hebben we samen met de HAN, Nexperia en Ampleon het CITC opgericht. Dat is een onderzoekscentrum voor chip-packaging- en integratietechnologie. Daarmee trekken we mensen aan, maar ook kennis. Het is belangrijk om daar als regio aan te werken.”
“Ik ben zelf nauw betrokken bij het intensiveren van de samenwerking met de HAN”, vervolgt Terpstra. “We zoeken die samenwerking ook met de Radboud Universiteit. Dat doen we niet om zieltjes te winnen voor ons eigen bedrijf, maar vooral om mensen die hier worden opgeleid in de regio te houden. Of ze uiteindelijk bij ons komen werken of bij de buren vind ik dan minder belangrijk. Rondom populaire thema’s als kunstmatige intelligentie en zelfrijdende auto’s werpen die contacten echt hun vruchten af en dat is mooi om te zien.”
Terpstra is positief gestemd over de toekomst van Lifeport als hightech-regio. “Ik zie steeds meer mooie bedrijven hiernaartoe komen. We moeten ze wel goed blijven ondersteunen met coaching, geld en een goed netwerk. Dat kunnen we, want we hebben als regio veel te bieden. Richting kleine start-ups, maar ook richting grote bedrijven.”
Bron: Een hightech ecosysteem in Lifeport – The Economic Board